Kemik ve yumuşak doku tümörleri ne demek, kemik tümörleri adı verilen rahatsızlık kemik hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde bölünmesi ve büyümesi ile meydana gelen bir hastalıktır. Kemik hücrelerinin kontrolsüz olarak bölünmesi sonrasında ekstremitede yani kollar ve bacaklarda şişlik ve kitlelerle karşılaşılmaktadır. Yumuşak doku tümörlerinden farkı kemik tümörlerinde ilk klinik belirtileri sıklıkla ekstremite yani kol ve bacak ağrısıdır.
İçindekiler
Hastanelere ilk başvurma sebebi ağrı sebepli olabileceği gibi bazen şişlik, kırık veya rastlantısal bir şekilde yakalanmış olan radyolojik görüntüler olabilmektedir. Bazen bu ağrılar ile gelen hastalar hekim tarafından şüpheleri taşıdığı için kemik ve yumuşak doku tümörleri ne demek sorusunu araştırmaya başlar. Kemik tümörlerinde ağrı sıklıkla hareket halindeyken artmakta olan ve gece ağrısı şeklinde ifade edilmektedir. Kemik tümörlerinin büyük çoğunluğu iyi huylu kemik tümörleridir ve hayatı tehdit eden bir özellikleri yoktur.
Kemik ve Yumuşak Doku Tümörleri Nelerdir?
Kemik ve yumuşak doku tümörleri kendi aralarında iyi ve kötü huylu olmak üzere ayrılmaktadırlar. Kemik ve Yumuşak Doku Tümörleri evreleri şu şekilde sıralanabilir.
- İyi huylu olan kemik tümörleri kaynağını aldıkları dokulara göre isimlendirilmektedirler.
- Kemik yapımı ile alakalı kemik tümörleri; osteoid , osteoma, osteblastomadır.
- Kıkırdak yapımı ile alakalı kemik tümörleri; osteokondroma, kondroblastoma, endokramadır.
- Fibröz doku oluşumu ile alakalı kemik tümörleri; Non ossifiying fibroma(NOF), fibröz, osteofibroz displazi, displazidir.
- Kistik Lezyonlar; basit kemik kisti ve anevrizmal kemik kistidir.
- Agresif davranış gösteren iyi huylu (bening) kemik tümörleri; dev hücreli kemik tümörü eosinofilik granülom , kondromiksoid fibromalardır.
En sık görülen malign (kötü huylu) olarak adlandırılan kemik ve Yumuşak Doku Tümörleri evreleri kaynaklandıkları dokulara göre isimlendirilirler. En sık rastlanılan kötü huylu kemik tümörleri; Multiple myeloma ,ewing Sarkoma, osteosarkomadır.
Kemik ve Yumuşak Doku Tümörleri Tedavisi Mümkün mü?
Yumuşak doku sarkomlarının tedavisi için ortopedik cerrah, medikal onkoloji, radyoloji onkoloğu ve patologdan oluşan bir ekibin var olması gerekmektedir. Tedavide asıl amaç kişinin hayat kalitesini bozmadan ve kollar ile bacaklara zarar vermeden tümör yazılımının önüne geçmektir. Kemik ve yumuşak doku tümörleri tedavisi ile ilk yapılması tercih edilen yöntem tüm koşullar elverişli ise cerrahi işlemler ile tümörlü dokunun çıkarılması olacaktır.
Radyoterapi, kemik ve yumuşak doku tümörü tedavisi cerrahi işlem sonrasında hastalığın tekrar nüks etmesinin önüne geçilmek amacıyla uygulanmakta olan bir işlemdir. Radyoterapi kitlenin çok büyük olması gibi durumlarda cerrahi işlem öncesinde de tercih edilmektedir.
Her ne kadar kanser hastalarında kullanılıyor olsa da kemoterapi tedavisi doku kemik ve yumuşak tümörlerinin tedavisi amaçlı kullanılması çokça tartışılmakta olan bir durumdur. Gene de kemik ve doku tümörleri tedavisinde kitlesel olarak büyük olan, agresif yapılı ve yüksek gradeli tümörlerde kemoterapi tamamlayıcı olarak tedaviye eklenebilmektedir.
Kemik ve Yumuşak Doku Tümörleri Cerrahisi
Kemik ve yumuşak doku tümörleri insan vücudundaki kemik, kıkırdak ve eklem gibi dokular ile yumuşak doku olarak adlandırılmakta olan kas, yağ dokusu, damar ve sinir gibi dokular sebebiyle kaynaklanmakta olan tümörleri verilen addır. Kemik ve yumuşak doku tümörlerinde kanserleşmiş olan dokulara sarkom adı verilir.
Kemik ve yumuşak doku tümörleri belirtileri arasından ilki vücudun herhangi bir yerinde ele gelen bir şişkinlik veya kitle şeklinde olabilmektedir. Bu kitleler ise dokunulduğunda ağrılı veya ağrısız olabilmektedirler. Kemik ve yumuşak doku tümörleri genellikle çocukluk ve genç yetişkinlerde görülüyor olsa da, her yaşta karşılaşılabilecek bir hastalıktır. Hali hazırda kanser hastalığı olan bireylerde ve tedavi görmekte olan kişilerde de bu tip tümörler sıklıkla karşılaşılmakta olan tümörlerdir.
Vücutta fark edilen şişlik veya kitlenin mutlaka kısa süre içinde muayenesi gereklidir. Yapılan bu muayene sonrasında ise doktor tarafından bir takım tahlil ve tetkikler tam teşhis koyabilmek adına istenebilmektedir. Ultrason, Röntgen, MR ve Tomografi gibi yardımcı görüntüleme yöntemleri kullanılarak şişliğin olduğu bölgenin incelenmesi sağlanır.
Tetkik sonuçlarındaki görüntüler ile birlikte bu şişliğin veya tümörün iyi huylu ya da kötü huylu olup olmadığı hakkında doktorlar bir fikir sahibi olabilirler. İyi huylu tümörlerin genel olarak belirli aralıklar ile takip edilmesi tercih edilir. Fakat tümör iyi huylu olsa dahi bazı durumlarda yanında bulunan kritik damarlara ve sinir dokularına baskı uygulayabilir ve böyle bir durumla karşılaşıldığı zaman tümörün ameliyatla yani cerrahi yöntemlerle çıkarılması tercih edilebilir. Takip ve tedavi sürecinin nasıl izleyeceğini ve nelerin yapılacağına, nelerin yapılması gerektiğine hasta ile doktoru kendi aralarında karar vereceklerdir.
Eğer ki yapılmış olan tüm tetkik ve incelemeler sonucu tümörün Kemik ve yumuşak doku tümörleri belirtileri ile değerlendirilip, kötü huylu olduğu düşünülüyorsa, şişlik ya da kitleden biyopsi olarak adlandırılan işlemle bir parça alınır ve mikroskop altında inceleme yapılır. Biyopsi adı verilen işlem bir ameliyat değildir. Ultrason ya da tomografi yardımı ile ince bir iğne kullanılarak kitleden parça alınması işlemine biyopsi denir. Parça patolojik incelemeye gönderilir. Patoloji sonucu kötü olursa tedavi planlaması kemoterapi, ışın tedavisi ve cerrahi tedavi yöntemleri ayrı ayrı veya beraber hastaya uygulanır.
